احتقان بینی یا “گرفتگی بینی” یک بیماری نیست، بلکه یک علامت است که می تواند دلایل مختلفی داشته باشد. اگرچه بسیار ناراحت کننده است، اما احساس گرفتگی بینی معمولاً خیلی جدی نیست و ظرف چند روز ناپدید می شود. گرفتگی بینی در واقع التهاب یا تحریک مجرای بینی است که از عبور هوا از بینی (به طور کامل یا جزئی) و رسیدن به ریه ها جلوگیری می کند.
علل گرفتگی بینی
دلایل مختلفی وجود دارد که می تواند گرفتگی بینی را توضیح دهد. متداول ترین آنها عبارتند از:
- سرماخوردگی موقت: سرماخوردگی یا آنفولانزا
- سینوزیت با منشا ویروسی یا باکتریایی
- فیبروز کیستیک: این بیماری باعث ترشح بیش از حد مخاط می شود که راه های هوایی را مسدود می کند
- رینیت آلرژیک فصلی (تب یونجه) یا دائمی (حساسیت به کنه های گرد و غبار، موی حیوانات، کپک، مواد شیمیایی و غیره)
- انحراف تیغه بینی به دنبال شکستگی بینی
- وجود پولیپ در بینی
چه کسی تحت تأثیر قرار می گیرد؟ عوامل خطر چیست؟
هر کسی ممکن است تحت تأثیر گرفتگی موقت بینی قرار گیرد که اغلب پس از ابتلا به ویروس سرماخوردگی یا آنفولانزا است.
عوامل زیر می توانند علائم گرفتگی بینی را افزایش دهند:
- سیگار کشیدن یا زندگی در محیطی که هوای آلوده دارد
- داشتن آلرژی درمان نشده
- محیط بسیار خشک: در زمستان، در خانه های دارای گرمایش الکتریکی
- هیدراته نشدن کافی
گرفتگی بینی مسری نیست، اما ویروس هایی که باعث آن می شوند می توانند مسری باشند. بنابراین لازم است قوانین بهداشتی توصیه شده با توجه به این موارد اعمال شود.
علائم اصلی
علاوه بر احساس غالب گرفتگی بینی، علائم دیگری ممکن است همراه با احتقان بینی باشد. اینها بیشتر به علت اصلی احتقان بستگی دارد:
- ترشحات شفاف و آبکی بینی
- ترشحات ضخیم، زرد و چسبناک
- سردرد
- درد بالای گونه ها و پیشانی
- خونریزی بینی
- عطسه کردن
- خارش در گلو
- مشکلات خواب
- خرناس
- تمایل به نفس کشیدن با دهان باز
تشخیص
احتقان بینی معمولاً توسط فردی که به آن مبتلا است (یا والدین آنها اگر کودک خردسال هستند) تشخیص داده می شود.
برای گرفتگی بینی در موارد زیر باید با با پزشک مشورت کرد:
- وضعیت ادامه دارد
- ترشحات غلیظ، زرد یا سبز رنگ وجود دارد
- درد در چشم ها، پیشانی، شقیقه ها همراه با احتقان بینی است
- خونریزی بینی
سپس کادر پزشکی معاینات عمیقی را انجام خواهند داد که ممکن است شامل رینومانومتری (اندازه گیری فشاری که از مجرای بینی در طول تنفس می گذرد)، سی تی اسکن، MRI، اشعه ایکس، تست های آلرژی و غیره باشد.
خطرات احتمالی عوارض
گرفتگی بینی خطرات و عوارض کمی دارد. در موارد بسیار نادر، معاینات می توانند وجود تومور را تشخیص دهند که پس از آن باید با جراحی برداشته شود و سپس بیمار تحت درمان شیمی درمانی قرار گیرد.
درمان گرفتگی بینی
درمان احتقان بینی به علت آن بستگی دارد:
- عفونت ویروسی: نیازی به درمان دارویی نیست. با این حال، می توانید از برخی از داروهای بدون نسخه استفاده کنید که به طور موقت علائم گرفتگی بینی را تسکین می دهند.
- عفونت باکتریایی: تجویز آنتی بیوتیک.
- آلرژی: تجویز آنتی هیستامین ها.
- انسداد فیزیکی: معمولاً جراحی در نظر گرفته می شود.
- تومور سرطانی: برداشتن جراحی و شیمی درمانی.
پیشگیری از گرفتگی بینی
با روش های ساده می توان از گرفتگی موقت بینی جلوگیری کرد:
- از آلرژن های محرک اجتناب کنید.
- رعایت اصول بهداشتی برای جلوگیری از انتشار ویروس های سرماخوردگی و آنفولانزا (شستشوی مکرر دست ها، ضدعفونی سطوح و غیره)
چندین درمان خانگی می تواند شدت علائم را کاهش دهد:
- استنشاق آب داغ، با یا بدون اسانس اضافه شده (اکالیپتوس) انجام دهید.
- دوش آب گرم بگیرید و بخار آن را استنشاق کنید.
- از یک مرطوب کننده استفاده کنید.
- مقدار زیادی آب بنوشید، این به مایع شدن مخاطی که مجرای بینی را مسدود می کند کمک می کند.
چگونه گرفتگی بینی در شب را برطرف کنیم؟
احساس گرفتگی بینی اغلب در شب افزایش می یابد و می تواند شما را بیدار نگه دارد. نکات زیر را قبل از خواب امتحان کنید:
- چای داغ را با لیمو و عسل یا زنجبیل بنوشید.
- شستشوی بینی یا استنشاق انجام دهید.
- در صورت درد یا تب همراه پاراستامول مصرف کنید.
- از یک مرطوب کننده یا بخارساز استفاده کنید.
- خوابیدن با سر کمی بالا در طول شب نیز می تواند به تخلیه مخاط کمک کند و تنفس را آسان تر کند.
اطلاعات این مقاله فقط برای مقاصد اطلاعاتی در اختیار شما قرار می گیرد و به شما امکان می دهد سوالات آگاهانه ای از پزشک خود بپرسید. تحت هیچ شرایطی نمی توانند جایگزین توصیه های یک متخصص بهداشت شوند.
